Ook de Vlaamse scholen kreunen onder de stijgende energieprijzen. Bovenop de structurele onderfinanciering nemen de energiefacturen een steeds grotere hap uit de werkingsbudgetten van scholen. De onderwijsverstrekkers Katholiek Onderwijs Vlaanderen, GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap, Onderwijsvereniging van Steden en Gemeenten (OVSG), Provinciaal Onderwijs Vlaanderen (POV) en Overleg Kleine Onderwijsverstrekkers (OKO) vragen de Vlaamse regering om ook voor het onderwijs steunmaatregelen te voorzien.

Lieven Boeve, directeur-generaal van Katholiek Onderwijs Vlaanderen: “Scholen willen kwaliteitsvol onderwijs kunnen bieden, maar krijgen het financieel steeds benauwder. Veel waardevolle pedagogische initiatieven dreigen daardoor geschrapt te worden. We willen ten allen prijze vermijden dat scholen zich genoodzaakt zien te sluiten omdat ze hun energiefactuur niet meer kunnen betalen.”

Koen Pelleriaux, afgevaardigd bestuurder GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap: “Als een school moet beknibbelen op didactisch materiaal, dan is de leerling daar uiteindelijk de dupe van. Maar nu de energiekosten zodanig de pan uitswingen, kunnen ze niet anders dan een steeds groter deel van hun werkingsmiddelen aan die factuur besteden. Het is echt belangrijk dat de overheid maatregelen neemt om de onderwijskwaliteit te garanderen.”

Walentina Cools, algemeen directeur OVSG: “Scholen willen de kosten niet op ouders en leerlingen afwentelen en ze willen in elk geval prioriteit geven aan alles wat met kwaliteitsvol onderwijs te maken heeft. Ze zullen dus eerder geneigd zijn om geplande, duurzame investeringen op de lange baan te schuiven. Daardoor worden energiezuinige ingrepen uitgesteld en blijven ze met een hoge energiefactuur zitten. Net zoals voor bedrijven en gezinnen moeten er ook voor schoolbesturen maatregelen komen.”

Luk Lemmens, POV-voorzitter en gedeputeerde voor Provinciaal Onderwijs Antwerpen: “Nadat we door de coronacrisis een weinig energiezuinig beleid moesten voeren, moeten we nu de tanker een bocht van 180 graden laten maken. We wisten al langer dat de scholen de komende jaren te maken krijgen met stijgende energiefacturen tenzij stevig wordt ingegrepen. De recente energiecrisis heeft de druk echter op korte tijd verhoogd, waardoor de scholen geconfronteerd blijven met een stevige energiefactuur. Dit vergt middelen die zij voor tal van andere uitdagingen nodig hebben.”

Energieprijzen vreten de schoolbegrotingen op

GO! Horteco Vilvoorde, een middelbare school voor natuur, wetenschappen, plant, dier en milieu (aso-, tso-, bso- en duale opleidingen) met 1.050 leerlingen en een internaat, ziet de energiekosten binnen het werkingsbudget toenemen van 21% in 2021 tot 59% in 2023.

PTS, een  secundaire school in Mechelen, ziet de energiekosten binnen het werkingsbudget toenemen van 32% in 2020-21, over 42% in 2021-22, tot 57% in 2022-23.

PIVA in Antwerpen ziet de energiekosten binnen het werkingsbudget toenemen van 19% in 2020-21, over 32% in 2021-22, tot 48% in 2022-23.

Het schoolbestuur van het stedelijk onderwijs in Gent (69 instellingen) berekent dat de elektriciteitsfactuur tegen eind 2022 maal 2,2 gaat en de gasfactuur maal 4,6 vergeleken met 2021.

Het schoolbestuur van het gemeentelijk onderwijs in Beveren (9 instellingen) ziet de totale energiefactuur met factor 2,3 toenemen in schooljaar 2021-22 vergeleken met schooljaar 2019-20.

RHIZO Kortrijk, een secundaire scholengroep van 4.500 leerlingen, betaalde in 2020 €489.367 voor energie (12,2% van het werkingsbudget). In 2021 liep dit op tot € 595.422 (14,8%) en in 2022 volgt een factuur van maar liefst € 900.000 (21%).

Het Sint-Agnesinstituut in Hoboken, een secundaire school van 720 leerlingen, betaalde in 2020 €75.000 voor energie (9% van de werkingsmiddelen). In 2021 liep dit op tot €88.000 (11%) en in 2022 dreigt een factuur van maar liefst €130.000 (17%).

Dringend doortastende maatregelen nodig

Om te vermijden dat scholen financieel kopje onder dreigen te gaan, vragen de onderwijsverstrekkers:

• De volledige indexering van de werkingsmiddelen in het secundair onderwijs in plaats van de huidige 60%;
• Het bepleiten van een verlaging van de btw op elektriciteit naar 6% bij de federale regering, zoals sinds dit schooljaar ook voor aardgas van toepassing is;
• Compensatie voor energie- en grondstofintensieve opleidingen (energie voor machineparken voor hout- of metaalbewerking in STEM-scholen of bakkersovens in een hotelschool, en grondstoffen voor bouwmaterialen).

Ook vraagt het onderwijs een passende compensatie als er opnieuw bijkomend moet worden gestookt door verstrenging van de coronamaatregelen (extra verluchting, ramen en deuren open).

De onderwijsverstrekkers wijzen er bovendien op dat de nood aan crisismaatregelen inzake energie het structurele koopkrachtverlies en tekort aan middelen voor infrastructuur niet mag doen vergeten.

Vragen? anne.berckmoes@ovsg.be, 0496 10 40 80