Van klop van de hamer naar boost van energie

De school met drie graadklassen in het lager onderwijs en twee kleutergroepen ligt in een superdiverse wijk. In de schaduw van het UZ Gent, aan de rand van de stad, in een wijk die hoopgevend Nieuw Gent gedoopt is. Het is een wijk waar kansarmoede heerst, het aantal leerlingen met SES-kenmerken ligt er hoog (65%). Dat betekent ook dat kinderen komen en gaan. Soms zijn ze twee jaar op school en verhuizen alweer naar een andere plek. Er is een continue in- en uitstroom. Geen sinecure om daar als team mee om te gaan. 

Directeur Micha De Brie vertelt: ​“Ik had niet verwacht dat de doorlichting zo zou uitdraaien omdat we vijf jaar eerder een proefdoorlichting hadden en die was wel positief. Wij zijn een sterke Freinetschool met een dynamisch maar klein team. We stelden vast dat de doorlichting onvoldoende rekening hield met de moeilijke context en met het feit dat we een groot aantal anderstaligen hebben. Maar daar wilde ik niet in blijven hangen. We dachten al snel ​‘dit overstijgt onze mankracht’ en we besloten een beroep te doen op de begeleiding van OVSG, naast de begeleiding die Stedelijk Onderwijs Gent biedt.” 

Claire De Smaele vult aan hoe de start verliep: ​“Op een eerste contact zaten alle partners rond de tafel: de directiecoaches van Gent, de pedagogische begeleiding van Gent en ikzelf. We hadden toen al een analyse van het doorlichtingsverslag gemaakt. We stelden een begeleidingsplan op met afspraken voor een langdurige begeleiding waarin we engagementen vragen van de directie, het team en de andere partners. Dat bespreken we dan opnieuw samen.” 

Externe blik helpt 

Micha De Brie: ​“Het feit dat de adviseur van OVSG komt en de regie in handen neemt, betekent echt wel iets voor het team. Vrij snel begrepen we dat het referentiekader Onderwijskwaliteit primeert voor het meten van kwaliteit. Daar hadden we misschien onvoldoende aandacht voor gehad. In onze werking waren eilandjes ontstaan. Een externe persoon die langskomt – zoals Claire – en zegt waar het op staat, maar die ook oplossingsgericht is, geeft richting aan de acties die nodig zijn.” 

Claire De Smaele: ​“Ik zie dat moment met het team nog altijd voor mij. Het was in november 2022. Toevallig was het voor mij ook de eerste keer dat ik hen zag. Ik merkte dat ze heel snel in beweging kwamen. Ze wilden de avond zelf al in actie schieten.” 

Micha De Brie: ​“Daarna duurde het nog een tijdje vooraleer het voorbereidende werk klaar was. In februari hadden we een actieplan. Daar staan vijf begeleidingstrajecten in, twee domeinen voor het lager onderwijs (wiskunde en Frans) en een aantal algemenere zoals leerlingenbegeleiding, communicatie en groepsdynamiek en taal. Voor een klein team is dat een hele uitdaging. Elk traject wordt uitgewerkt door één leerkracht, één medewerker van het beleidsteam (directie of beleidsmedewerker) en iemand van de pedagogische begeleiding. Het tempo ligt enorm hoog, we komen wekelijks samen en dat komt bovenop het andere werk. Twee collega’s hebben de school verlaten, maar met de twee collega’s die hen vervangen hebben, vormen we nu echt een droomteam.” 

Claire De Smaele: ​“Als begeleiding hebben wij duidelijk richting kunnen geven aan het beleid. We wilden borgen wat goed werkt, zoals de Freinetvisie. Welke begeleider het traject opvolgt, hangt af van het onderwerp. Maar dat is ook mogelijk omdat het begeleidingsplan met afspraken er is en de nieuwe doorlichting van september 2025 eveneens vastligt. Op geregelde tijdstippen is er een ​‘helikopteroverleg’ waarin we het geheel opnieuw bekijken.” 

Micha De Brie: ​“Als directeur heb ik hier al zeer veel uitgehaald. We hadden al een schoolwerkplan en een schooldraaiboek, maar dat gaan we nu verder uitwerken in kwaliteitskaarten en in een flow. Zo leggen we de klemtoon duidelijk op kwaliteit. Ook het leren werken met de termen van het kwaliteitskader, die uitdiepen en toepassen op de praktijk, is essentieel. Onze teamvergaderingen stijgen enorm in kwaliteit.” 

Op volle toeren 

Claire De Smaele: ​“Ik voel nu al dat wij als begeleiding de teugels kunnen lossen. In het begin kregen we heel veel vragen naar ondersteuning, maar nu zijn de verschillende werkgroepen goed aan het werk. De fundering is gelegd, de muren worden gebouwd.” 

Micha De Brie: ​“We hebben al heel wat uitgewerkt, bijvoorbeeld rond effectieve feedback waarvoor we onder andere met collegiale observaties werken. Mijn team draait continu op volle toeren en we volgen heel wat vorming. Ik weet dat het pittig is voor iedereen. Maar de kaders die ons geboden zijn, geven zo veel duidelijkheid en dat brengt echt rust. Dat voelen de leerkrachten ook aan mij. Toch blijf de context wat die is, ook al wordt de buurt stap voor stap opgewaardeerd. Ik ben ook directeur van een school drie kilometer verder en dat is een totaal ander, welgesteld publiek. Dat is hoedanook een andere manier van school maken. We vragen ons wel eens af of we aan alle kwaliteitsverwachtingen zullen kunnen voldoen, maar we gaan er in elk geval 100% voor. De klop van de hamer die het team kreeg, hebben we kunnen omzetten in een boost van energie.”