Praktijkgerichte en high tech verpleegkunde voor de toekomst

Vorige zomer is de school verhuisd. Alle collega’s en de technische diensten werkten zich uit de naad om op 1 september te starten. Vroeger zaten ze in het voorportaal van het Stuivenbergziekenhuis. Nu zien de studenten vanuit de grote ramen aan de Noorderlaan letterlijk hun toekomst liggen. Het gloednieuwe ZNA Cadix-ziekenhuis, het grootste van Vlaanderen, torent boven de weg uit. De oppervlakte is zes keer zo groot. Dat biedt veel kansen én het trekt studenten aan. 

Directeur Anja Schaaf en kwaliteitscoördinatoren Esther Van de Vliet en Dave Verhelst vertellen over het traject dat de school loopt. 

Jullie hebben een heel goede doorlichting gehad en dat is uitzonderlijk. Hoe zien jullie zelf jullie sterktes? 

Anja Schaaf: ​“Wij hebben de juiste mensen op de juiste plaats. Alle leerkrachten die hier lesgeven, zijn zelf verpleegkundige. Er is veel kennis en ervaring, we vullen elkaar goed aan én we werken datagestuurd. Die data gaan over instroom, doorstroom en uitstroom maar ook over de leerlijnen die we koppelen aan leeractiviteiten en toetsing. We gieten alles in structuren en volgen de progressie nauwgezet op. Daarnaast houden we een helikopterzicht over de opleiding en alle onderdelen. Tot slot is ​‘samen school maken’ geen holle slogan, en dat bleek uit de doorlichting. Tegelijk leggen we, ondanks onze zeer diverse instroom, de lat hoog.” 

Esther Van de Vliet: ​“Een van onze sterktes is de connectie met het werkveld. Elke student die op stage gaat, wordt begeleid door een leraar. Een aantal uren van die stage gaan we samen met de student mee werken. Zo kunnen we objectief en vanuit onderwijskundig perspectief de stage evalueren. Dat helpt ook voor de zorginstelling zelf, want anders komt die stagebegeleiding er nog bij voor het al overbevraagde personeel. We hebben een hele reeks partnerschappen: ziekenhuizen, thuiszorg, woon-zorgcentra, psychiatrische instellingen, van Antwerpen tot Kapellen en Reet. We hebben twee stagecoördinatoren die plekken zoeken en de studenten tijdens hun stage opvolgen. Op het einde van de opleiding vormen we een team met studenten en leerkrachten, en nemen we een afdeling over. Zo word je ondergedompeld in de praktijk.” 

Wat is het profiel van jullie studenten?

Dave Verhelst: ​“Dat is heel verschillend: scholieren uit verzorging in TSO of BSO of mensen die al werkervaring hebben, soms in de zorg, maar het kunnen net zo goed loodgieters of kappers zijn. Zij stromen in via door de overheid gefinancierde projecten. De leeftijd varieert tussen 18 en 55 jaar en we zien alle nationaliteiten. De wereld loopt hier rond. Daarom geven we intensieve taalbegeleiding en we letten erop dat onze examens op een basistaalniveau zitten. Het doel dat de leerlingen moeten bereiken, staat altijd centraal.” 

Jullie school heeft een apart statuut? 

Esther Van de Vliet: ​“Onze school is gelinkt aan het secundair onderwijs en dat is belangrijk. Zo worden we gefinancierd zoals het secundair. Studenten kunnen een beroep doen op het CLB en wij kunnen rekenen op de ondersteunende diensten van het stedelijk onderwijs Antwerpen (IT, HR enz.). We zijn kleinschalig en dat spreekt aan. Wij kennen de studenten echt. Zo houden we meer studenten aan boord en kunnen we die gekwalificeerd laten uitstromen.” 

De opleiding zelf is in beweging. Het nieuwe kader basisverpleegkunde ging in voege in september 2023 terwijl de opleiding inhoudelijk nog werd vormgegeven. 

Dave Verhelst: ​“Doordat we de enige OVSG-school zijn, zitten we mee aan het stuur. We schrijven mee aan de structuur van de nieuwe opleiding, zowel inhoudelijk als vormtechnisch. HBO5 is nu graduaat basisverpleegkunde geworden om een duidelijke functiedifferentiatie op de leerladder te bieden. De beslissing is federaal genomen, en ondertussen is ook de beroepskwalificatie binnen. De impact is best groot. We zitten in een hervorming van verpleegkunde die in een half jaar geregeld moet worden. Dat is pittig. Vanaf 1 september 2025 zullen we met de hervormde opleiding starten.” 

Een bijzonder project is jullie Open Zorglab. Wat is dat precies? 

Dave Verhelst: ​“We hebben een Europees dossier uitgeschreven en werken hiervoor samen met de provincie Antwerpen, RTC en verschillende hogescholen en universiteiten in Vlaanderen en Nederland. Het Open Zorglab van het stedelijk onderwijs heeft verschillende doelen. We willen leerlingen basisonderwijs aantrekken voor de zorg, we willen leerlingen secundair op een hoger niveau krijgen, we gebruiken het met onze eigen studenten voor simulatieonderwijs en het is ook een plek voor nascholing voor het werkveld. Simulatieonderwijs geeft de kans om crisissen op een veilige en realistische manier te oefenen. Daarvoor bouwen we een XR-ruimte met 360°-projectie. Voor die projectie zijn we gaan filmen in het Cadix-ziekenhuis. Er zijn virtual-reality brillen, waarmee je bv. kunt oefenen hoe je met een dementerende patiënt omgaat. Het is de bedoeling om met studenten een heel scenario te doorlopen en zo te zien waar het foutliep.” 

Anja, Esther en Dave leiden me rond in de nu nog lege ruimte van het Open Zorglab. Dave wijst aan waar de regiekamer komt met daarnaast een virtual reality ziekenhuiskamer. Verpleegkunde is een high-techopleiding geworden die innovatie combineert met kwaliteit.