02/07/2020

Kloof tussen leerlingen lager onderwijs niet gegroeid tijdens corona

Door de coronacrisis viel de decretale verplichting voor scholen om gevalideerde toetsen af te nemen, weg. Toch koos 87% van de stedelijke en gemeentelijke scholen die al hadden ingeschreven ervoor om deel te nemen aan de OVSG-toets. Zo legden meer dan 14 000 leerlingen alsnog de toets af. Dit leidt tot enkele interessante conclusies: de Vlaamse gemiddelde resultaten verschillen niet sterk van die van de voorbije jaren. En de kloof tussen leerlingen is op basis van deze resultaten niet vergroot.

Om onze scholen zoveel mogelijk te ontzorgen, heeft OVSG bewust gekozen voor maximale flexibiliteit bij het afnemen van de OVSG-toets. Resultaten mochten nog tot begin juli ingediend worden, waardoor de onderwijs- en evaluatietijd tot de laatste dag benut kon worden. Daarnaast konden we ook meer scholen de mogelijkheid geven de toetsen digitaal af te nemen, wat de werklast om de resultaten te verwerken voor de leraren vermindert. Terwijl de focus van de OVSG-toets op de eerste plaats op interne kwaliteitszorg op school- en klasniveau ligt, benadrukten we dit jaar dat de resultaten op de OVSG-toets een element kunnen zijn in de brede eindevaluatie van een leerling. 

Wiskunde

TOTAAL Getallen Hoofdrekenen Cijferen Meten Meetkunde
67% 65,9% 61,9% 69,2% 61,9% 76,3%

Nederlands

TOTAAL Lezen Schrijven Taalbeschouwing
72,1% 70,8% 71,5% 74,1%

Wereldoriëntatie

TOTAAL Tijd Maatschappij Techniek Natuur Ruimte
75,5% 78,7% 79,1% 77,4% 68,8% 73,6%

Frans

TOTAAL Luisteren Spreken Mondelinge interactie Schrijven
77% 86,3% 78,3% 78,7% 64,6%

Gemiddelden schooljaar 19-20 niet afwijkend

In deze gemiddelden stellen we ondanks de coronacrisis geen opvallende of grote verschillen vast met voorgaande jaren. We moeten hier natuurlijk de nuance aanbrengen dat dit enkel geldt voor de scholen die participeerden.

Een tweede vaststelling is dat de kloof tussen sterk en zwak presterende leerlingen op het eerste gezicht niet is gegroeid naar aanleiding van corona. Dat bevestigt de indruk dat onze scholen er alles aan gedaan hebben om gelijke kansen voor alle leerlingen te waarborgen. Ook de pedagogische begeleidingsdienst van OVSG zette met een specifiek ondersteuningsaanbod in de afgelopen periode sterk in op leerlingenbegeleiding, het bereiken van kansengroepen en de realisatie van gelijke kansen op kwaliteitsvol onderwijs voor alle leerlingen.


Focus op meten

De OVSG-toets dient als thermometer bij de kwaliteitszorg van scholen en heeft dus een signaalfunctie: als de resultaten voor een onderdeel tegenvallen, kan onze begeleiding dit samen met de school aanpakken.

Zo merkten we al enkele jaren dat er op wiskunde-meten eerder lage scores kwamen. Dit domein hebben we nu dieper onderzocht. Ook bij deze editie van de OVSG-toets liggen deze scores vrij laag. Leerlingen hebben het moeilijk om gericht informatie op te zoeken, gegevens terug te vinden en correct te interpreteren bij meer complexe vraagstukken die een stapsgewijze aanpak vergen. Ze hebben ook stelselmatig moeilijkheden bij het maken van herleidingen. Voor lengte- en gewichtsmaten lukt dit wel opvallend beter dan voor inhouds- en volumematen (zie voorbeeldoefening in bijlage op blz. 3). Het toepassen van formules, zoals het berekenen van het volume van een kubus, lukt dan weer wél goed. Dat leert ons dat knelpunten niet over het hele domein gaan, maar over specifieke deelvaardigheden.

Om de lage scores wiskunde-meten te verbeteren, biedt onze pedagogische begeleiding verschillende ondersteuningsmogelijkheden aan. Zo vinden scholen in ons nascholingsaanbod vormingen over meten voor lagere school en kleuters. Daarnaast ontwikkelen onze begeleiders kwaliteitskaarten met praktische ondersteuning bij specifieke concepten zoals bv. herleidingen die alle scholen volgend schooljaar krijgen. Uiteraard is voor meten, net als voor alle andere domeinen, individuele trajectbegeleiding door de pedagogisch adviseur mogelijk. 

Toelichting bij de OVSG-toets?

steven.​delaet@​ovsg.​be, coördinator pedagogische begeleiding BaO, regio Oost, 02 506 41 62

elias.​hemelsoet@​ovsg.​be, coördinator studie- en ontwikkelingsdienst, 0473 84 73 84