Een week voor de schoolstart: directies worstelen met lerarentekort
Uit een steekproef bij directies basisonderwijs door OVSG blijkt dat een week voor het schooljaar start 37% van de 181 respondenten nog niet alle vacatures heeft ingevuld. Nieuw is dat directies voor onprettige verrassingen komen te staan. Terwijl ze voor de zomer dachten dat hun team compleet was, traden er in de vakantie toch nog wissels op in 31% van de bevraagde scholen. Het maakt de personeelspuzzel voor onze directies loodzwaar.
OVSG deed een steekproefbevraging bij directies basisonderwijs. We kregen antwoorden van ongeveer 1 op 3 van onze basisscholen. In vier op tien van deze basisscholen zijn nog niet alle vacatures ingevuld. In 30 scholen zijn de uren zorg nog niet ingevuld. Niet minder dan drie op tien scholen moesten opnieuw op zoek terwijl ze begin juli dachten dat hun team volledig was. Dat betekent dat de leraren in kwestie kozen voor een job op een plek dichter bij huis. Door de grote hoeveelheid vacatures hebben leraren immers volop keuze.
Loodzware puzzel voor directies
Naast de cijfers vroegen we onze directies ook wat zij als oplossingen zien om het lerarentekort te bestrijden.
Wat kan helpen? De directies pleiten voor een ontkleuring van de middelen zodat ze zelf keuzes kunnen maken om een flexibel personeelsbeleid te voeren dat een antwoord biedt op de noden die ze in hun school hebben. Ook zien ze het voordeel in van een schoolopdracht i.p.v. een opdracht in uren zoals dat nu het geval is. De vraag naar minder planlast komt opnieuw duidelijk naar boven. En ten slotte vragen ook zij, net zoals de leerkrachten, naar de mogelijkheid om te deconnecteren. Nu zijn leraren via allerlei online tools zowel voor leerlingen als ouders permanent bereikbaar. Zoals in elke job is het ook in het onderwijs nodig om af en toe tot rust te kunnen komen om vervolgens opnieuw sterk te kunnen presteren.
Walentina Cools, algemeen directeur OVSG: “De directeur is de spil van de school. We moeten hen de tools in handen geven om in te spelen op de noden die ze in hun school voelen. Zij willen immers niets liever dan met een sterk team starten en een schooljaar lang kwaliteit bieden aan hun leerlingen. Ontkleuring van middelen, de schoolopdracht, de kans om te deconnecteren en minder planlast zijn belangrijke factoren. Het is, zo horen we van onze directies, vijf voor twaalf. We vragen opnieuw dat we met alle onderwijspartners rond de tafel gaan zitten om het debat over de loopbaan van de leraar constructief en oplossingsgericht te voeren voor de huidige en toekomstige generaties leerlingen.”
Over naar betaalde zorg?
Een ongewenst neveneffect dreigt bovendien op te duiken. Als de zorgleerkracht door een tekort aan leraren op school voor de klas moet gaan staan, dan kan de broodnodige zorg aan leerlingen die dat nodig hebben niet meer verstrekt worden. Zo kan een ‘schaduwonderwijs’ ontstaan in bijleskantoren of logopediepraktijken. Ouders die dat niet kunnen betalen en hun kinderen zijn dan de dupe.
Walentina Cools, algemeen directeur OVSG: “We moeten vermijden dat zorg alleen nog iets wordt voor wie het kan betalen. Alle leerlingen, en zeker zij die een specifieke nood hebben, hebben recht op kwaliteitsvol onderwijs binnen de school.”
Lerarentekort in Vlaanderen en Brussel
| Nog niet alle vacatures ingevuld | 37% |
| Aantal leerkrachten dat deeltijds werkt | 36% |
| Opnieuw een vacature moeten invullen | 31% |
| Zorg niet ingevuld | 17% |
Lerarentekort per regio
| Regio | Aantal scholen | FTE niet ingevuld | Wissel in zomer | FTE zorg niet ingevuld |
|---|---|---|---|---|
| Antwerpen | 46 | 41,3% | 28,3% | 17,4% |
| BHG | 14 | 85,7% | 35,7% | 28,6% |
| Limburg | 16 | 25% | 18,8% | 12,5% |
| Oost-Vlaanderen | 51 | 25,5% | 37,3% | 7,8% |
| Vlaams Brabant | 28 | 42,9% | 32,1% | 35,7% |
| West-Vlaanderen | 26 | 26,9% | 30,8% | 7,7% |
| Eindtotaal | 181 | 37% | 31,5% | 16,6% |
Vragen?
