09/12/2021

Opvang in de week voor de kerstvakantie

Het Overlegcomité van vrijdag 3 december heeft beslist dat de kerstvakantie voor basisscholen een week vroeger start, vanaf 20 december 2021. Er wordt aan de ouders gevraagd om de kinderen in die week thuis op te vangen.

Kinderen spelen met slee in de sneeuw

Toch is er een groep ouders die onmogelijk zelf opvang voor hun kinderen kan voorzien, omdat ze bijvoorbeeld beiden tewerkgesteld zijn in cruciale niet-telewerkbare beroepen (bv. de zorg), of wegens een kwetsbare thuissituatie. Daarvoor zal noodopvang moeten worden voorzien.

De ministers Weyts, Somers en Beke dragen de organisatie van die noodopvang over aan de lokale betrokkenen, zijnde: onderwijs, lokale besturen, buitenschoolse opvang en eventueel de brede welzijns- en vrijetijdssector en het vrijwilligerswerk.

De scholen krijgen de opdracht om de nood aan noodopvang in kaart te brengen. Pas daarna zijn de lokale besturen, samen met alle andere betrokkenen zoals onderwijs, buitenschoolse opvang enz., aan zet om de noodopvang ook echt vorm te geven.

Stap 1: Scholen brengen nood in kaart

De scholen krijgen de opdracht om de nood aan noodopvang in kaart te brengen door middel van een bevraging van de ouders. Deze bevraging wordt op heel korte termijn opgestart. 

Noodopvang wordt gezien als een uitzondering. Aan ouders wordt gevraagd zoveel als mogelijk zelf oplossingen te zoeken. Enkel indien dit niet mogelijk is, moet noodopvang voorzien worden.

Voor welke kinderen is opvang noodzakelijk of aangewezen? Dit zal steeds maatwerk zijn, waarbij we een grote mate van autonomie laten aan de lokale actoren. Indien er toch keuzes gemaakt moeten worden, geven de betrokken ministers de volgende richtlijnen mee:

  • Geef voorrang aan kinderen van ouders die allebei in cruciale beroepen en essentiële diensten werken. Dit zijn bijvoorbeeld: zorgberoepen, politie, kinderopvang, voedingssector, …
  • Geef voorrang aan kwetsbare ouders, ouders met een precaire arbeidssituatie of kinderen in een verontrustende thuissituatie.
  • Denk aan gezinnen met een kind met een specifieke ondersteuningsbehoefte, alleenstaande ouders, …
  • Laat ruimte voor individuele vragen. Niet elke ouder vindt zomaar een oplossing in het (in)formele netwerk. Opvang door vrienden of familie die tot een risicogroep behoren, is geen veilig alternatief.
  • Zieke kinderen en kinderen in quarantaine kunnen niet worden opgevangen.

Voorbeeldbrief bevraging voor noodopvang

Stap 2: Lokaal overleg met betrokkenen - noodopvang realiseren als gedeelde verantwoordelijkheid binnen bestaande mogelijkheden

Op basis van de door de scholen gedetecteerde vraag naar noodopvang, wordt een overleg georganiseerd tussen het lokale onderwijsveld, de lokale besturen en de sector van de buitenschoolse opvang om deze noodopvang te organiseren. Afhankelijk van de lokale situatie kan daarbij ook de brede welzijns- en vrijetijdssector en het vrijwilligerswerk worden betrokken.

Bekijk lokaal welke oplossingen voor de gezinnen met een opvangvraag gerealiseerd kunnen worden. De realisatie van noodopvang moet een gedeelde verantwoordelijkheid zijn van onderwijs, de lokale besturen en welzijn. De betrokken ministers vragen duidelijk dat iedereen het haalbare doet om de ouders met een opvangnood te helpen binnen de mogelijkheden waarover men beschikt.

De organisatie van de opvang gebeurt in eerste instantie door de scholen zelf, met inzet van het beschikbare personeel en de schoolinfrastructuur. Aan personeelsleden kan enkel gevraagd worden om op vrijwillige basis mee in opvang te voorzien. Scholen die de opvang niet zelf kunnen organiseren, spreken de buitenschoolse opvang als eerste partner aan. Als er dan nog nood is aan opvangplaatsen kunnen ook andere lokale partners ingeschakeld worden.

Stap 3: Organisatie bijkomend opvangaanbod met subsidie noodopvang via lokaal bestuur

Indien noodzakelijk kan een bijkomend opvangaanbod worden gecreëerd. Daarvoor worden subsidies voorzien.

Waar bijkomende opvangcapaciteit moet worden gecreëerd door één van de actoren, dus buiten het regulier gefinancierde onderwijs- en opvangaanbod, kan aanspraak gemaakt worden op een compensatie vanuit Vlaanderen. Deze compensatie wordt aangevraagd en verdeeld door de lokale besturen, vanuit hun regierol (voor Brussel is dat de VGC).

De Vlaamse Regering zal de subsidieregeling die hiervoor tot voor de zomervakantie liep opnieuw activeren. De subsidie bedraagt 20 euro per effectief opgevangen kind voor de inzet van personeel (10 euro per halve dag) en 10 euro per effectief opgevangen kind voor de inzet of het veiligheidsonderhoud van de infrastructuur. Meer info staat op de website van ABB.

De noodopvang is gratis tijdens de week van 20 december (de week voor de kerstvakantie) tijdens de gewone schooluren.

Veiligheidsmaatregelen

In deze opvang is de focus een vakantiewerking met aandacht voor spel en beweging, rekening houdend met de veiligheidsmaatregelen. Deze veiligheidsmaatregelen gelden voor de noodopvang:

  • Laat de kinderen zo maximaal mogelijk buiten spelen en eten. Communiceer hierover met ouders zodat hun kinderen aangepaste kledij dragen.
  • Ventileer goed indien er toch binnen activiteiten doorgaan.
  • Kinderen moeten vanaf 6 jaar een mondmasker dragen. Begeleiders dragen ook steeds een mondmasker.
  • De noodopvang past de veiligheidsmaatregelen uit het draaiboek opvang schoolkinderen toe.