Van minimumdoelen naar maximumimpact

De kern van het project is de volledige integratie van de nieuwe minimumdoelen in het leerplan Leer Lokaal. Tegen het voorjaar van 2026 zullen deze doelen ingebed zijn in alle leergebieden en leerjaren van het basisonderwijs. Dat gebeurt niet louter technisch, maar is pedagogisch doordacht: via een spiraalcurriculum dat inzet op continue ontwikkeling, samenhang en kenniscreatie. Als bepaalde leergebieden eerder afgewerkt zijn, communiceren we die aan onze scholen zodat ze er meteen mee aan de slag kunnen.

De vertaling gebeurt in nauwe samenwerking met het werkveld. Leerkrachten, pedagogisch begeleiders en inhoudelijke experten gaan met elkaar in gesprek in klankbordgroepen. Zo wordt het leerplan niet alleen inhoudelijk correct, maar ook praktisch bruikbaar en helder geformuleerd.

Inclusie en differentiatie: één kader voor alle leerlingen

De update van Leer Lokaal is opnieuw een geïntegreerd leerplan voor zowel gewoon als buitengewoon onderwijs. OVSG kiest bewust voor één samenhangend kader, waarin ruimte is voor differentiatie, ondersteunings- en verdiepingslijnen en individuele trajecten (IAC). Specialisten in inclusie, zorgverbreding en leerstoornissen worden hierbij betrokken om ervoor te zorgen dat het leerplan aansluit bij de realiteit van elke klas. We bevragen ook de leerkrachten uit het buitengewoon onderwijs over hun noden en ervaringen. Hun input vormt de basis voor aangepaste doelen en ondersteuningslijnen die werken in diverse klascontexten.

Digitale ontsluiting: toegankelijkheid en gebruiksgemak

Een leerplan leeft pas echt als het vlot toegankelijk is. Daarom zullen we het digitale platform van Leer Lokaal verder vormgeven en aanpassen aan de update. Leerkrachten kunnen er doelen raadplegen, leermiddelen koppelen en didactische ondersteuning vinden. Het platform wordt getest op gebruiksvriendelijkheid en aangepast op basis van feedback uit het werkveld.

Deze digitale ontsluiting is meer dan een technische oplossing: het is een hefboom voor duurzame implementatie, samenwerking en kennisdeling tussen scholen. Ook dit online platform moet klaar zijn tegen het begin van volgend schooljaar. Het huidige digitale leerplan blijft dit schooljaar ongewijzigd.

Didactische wijzers die aansluiten bij de klaspraktijk

Een leerplan zonder materiaal is als een kompas zonder kaart. OVSG ontwikkelt daarom kwaliteitsvolle didactische wijzers voor Nederlands, Wiskunde en Wetenschappen & Techniek, afgestemd op de nieuwe leerplandoelen. Tegen volgend schooljaar volgen Ik en de Wereld, Kunst en Cultuur en andere leergebieden. Zo weten leerkrachten niet alleen wat ze moeten onderwijzen, maar krijgen ze ook ondersteuning in het hoe.

Leerkrachten als mede-ontwerpers

Een leerplan kan alleen maar effect hebben als goed opgeleide en gemotiveerde leerkrachten het in de praktijk brengen. OVSG zet daarom in op professionalisering en ondersteuning. Via webinars, studiedagen, inspiratiedagen en begeleidingstrajecten worden leerkrachten voorbereid op het gebruik van Leer Lokaal. Ze krijgen niet alleen uitleg over de doelen, maar ook concrete handvatten om ermee aan de slag te gaan. Deze aanpak versterkt het draagvlak en zorgt ervoor dat het leerplan door het hele team wordt gedragen.

Evaluatie als motor voor verbetering

Vanaf schooljaar ​‘27-’28 start OVSG met een systematische evaluatie van het gebruik van Leer Lokaal. Via bevragingen, observaties en reflectietools willen we sterktes en verbeterpunten in kaart brengen. Deze inzichten worden geïntegreerd in een kwaliteitscyclus die zorgt voor continue bijsturing en verankering.

Ook op schoolniveau wordt geëvalueerd: scholen verzamelen feedback, analyseren trends en formuleren concrete verbeteracties. Inspirerende voorbeelden gaan we bundelen en delen, zodat scholen van elkaar kunnen leren.

Eigen kennisrijk curriculum

De invoering van nieuwe minimumdoelen vormt een unieke kans om het onderwijs fundamenteel te versterken. We grijpen deze hervorming aan om een eigen kennisrijk curriculum te ontwikkelen: een curriculum dat minimumdoelen en de vertaling ervan in Leer Lokaal niet alleen integreert, maar overstijgt op het vlak van samenhang en betekenis. Concreet werken we 12 thema’s uit die leerplandoelen uit verschillende domeinen geïntegreerd verwerken, zodat leerkrachten vanaf het kleuteronderwijs tot de zesde klas meteen met deze thema’s kunnen starten.

Dit curriculum wil élke leerling krachtige leerervaringen bieden. Het is opgebouwd als een samenhangend geheel dat inzet op diepgang, verbinding en relevantie. Door leergebiedoverschrijdend te werken en thematische verbanden te leggen, worden leerlingen uitgedaagd om kennis te verbinden, toe te passen en te verdiepen. Dit stimuleert diep leren, waarbij inzicht en transfer centraal staan.

Geïntegreerd en doelgericht werken

Het curriculum integreert leergebieden binnen betekenisvolle contexten. Zo worden leerinhouden zinvol en relevant. De minimumdoelen worden expliciet geborgd in leerlijnen en leermomenten, met ruimte voor creativiteit en lokale invulling.

Het curriculum is gebaseerd op vijf principes:

• kennisrijk en samenhangend curriculum
• sterke didactiek en meesterschap van de leraar
• collectieve ambitie en gedeeld leiderschap
• lerende cultuur en professionele dialoog
• verbondenheid met de brede leer- en leefomgeving

Deze principes zorgen voor een stevig fundament, gedragen door het hele schoolteam en ingebed in een cultuur van reflectie en samenwerking.

Verbreden en verbinden

Stedelijk en gemeentelijk onderwijs is verbonden met de lokale omgeving. Daarom reikt het curriculum verder dan de klas- en schoolmuren. Door samen te werken met culturele instellingen, lokale verenigingen, bedrijven en ouders wordt het leren verbreed en verdiept. Zo wordt het curriculum een venster op de wereld én een spiegel van de leefwereld van de leerling.

Meesterschap van de leraar

Het zijn de leraren die het curriculum in de praktijk brengen. Hun vakkennis en pedagogisch inzicht zijn cruciaal voor goed onderwijs. Directies stimuleren vernieuwing en zorgen voor een omgeving waarin teams kunnen groeien. Het schoolteam vormt een lerende gemeenschap, met gedeelde verantwoordelijkheid voor het curriculum en het leerproces van elke leerling.

Het vernieuwde leerplan, de didactische wijzers en het curriculum helpen scholen om te focussen op kwaliteit, gelijkwaardigheid en maatschappelijke relevantie. Door te bouwen op de sterktes van Leer Lokaal en de minimumdoelen als basis te nemen, realiseren we samen kwaliteitsvol onderwijs dat leerlingen verbindt, uitdaagt en verrijkt.

Vragen

Marijke.​vermandere@​ovsg.​be, directeur pedagogische begeleiding